“त्र्यंबकेश्वर महाविद्यालयात “संविधान दिन” उत्साहात साजरा – लोकशाही मूल्यांची शपथ घेत विद्यार्थ्यांचा उत्स्फूर्त सहभाग”

दिव्य भारत बीएसएम न्यूज | दिनांक : 26 नोव्हेंबर 2025

नाशिक, संवाददाता :- भारताचे संविधान हे जगातील सर्वांत व्यापक, सुबोध आणि सर्वसमावेशक संविधान म्हणून ओळखले जाते. भारतीय लोकशाहीची पायाभरणी करणाऱ्या या संविधानाचा गौरव करण्यासाठी दरवर्षी ‘२६ नोव्हेंबर’ हा दिवस ”राष्ट्रीय संविधान दिन” म्हणून साजरा केला जातो. भारतीय नागरीकांच्या हक्क, कर्तव्ये आणि लोकशाही मूल्यांबद्दल जागरूकता निर्माण करणारा हा दिवस देशभरात अभिमानाने पाळला जातो. त्याच अनुषंगाने मराठा विद्या प्रसारक समाजाचे कला, वाणिज्य आणि विज्ञान महाविद्यालय, त्र्यंबकेश्वर येथे राज्यशास्त्र विभाग आणि राष्ट्रीय सेवा योजना (NSS) यांच्या संयुक्त विद्यमाने संविधान दिन अत्यंत उत्साहात आणि शिस्तबद्ध वातावरणात साजरा करण्यात आला.

भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांची प्रतिमा व संविधान पुस्तकाचे पूजन :
कार्यक्रमाची सुरुवात भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या प्रतिमा पूजनाने करण्यात आली. यानंतर सर्व उपस्थितांनी भारताच्या संविधान प्रास्ताविकेचे सामूहिक वाचन केले. न्याय, स्वातंत्र्य, समता आणि बंधुता या चार महान मूल्यांची शपथ घेत लोकशाही बळकट करण्याचा संकल्प सर्वांनी व्यक्त केला. विद्यार्थ्यांचा उत्साह आणि संविधानाबद्दलचा आदर यामुळे महाविद्यालयातील वातावरण भारावून गेले होते.

प्रमुख पाहुण्यांची मान्यवर उपस्थिती :

कार्यक्रमाला त्र्यंबकेश्वर तहसील कार्यालयाचे तहसीलदार श्री. गणेश जाधव हे प्रमुख पाहुणे म्हणून उपस्थित होते. नायब तहसीलदार मा. श्री. नितीन मेधने, महाविद्यालयाचे प्राचार्य डॉ. सोपान कुशारे, आयक्यूएसी समन्वयक डॉ. शरद कांबळे, राज्यशास्त्र विभागप्रमुख डॉ. भागवत महाले, प्रा. मनोज मगर, प्रा. विष्णू दिघे, श्री. दिनेश राठोड, प्रा. अनिल खेडकर, प्रा. सौ. विद्या जाधव, तसेच तहसील कार्यालयातील श्री. निलेश कडाळे यांची मान्यवर उपस्थिती लाभली. सभागृह विद्यार्थी आणि शिक्षकांनी खचाखच भरलेले होते.

भारतीय संविधान हे आपल्या लोकशाहीचा मूलस्तंभ :
मुख्य अतिथी त्र्यंबकेश्वर तहसीलदार गणेश जाधव यांनी भ्रमणध्वनी द्वारे अत्यंत मार्मिक शब्दांत संविधान दिनाचे महत्त्व स्पष्ट केले. त्यांनी विद्यार्थ्यांना संविधान फक्त वाचण्यापुरते नाही, तर ते समजून घेणे आणि प्रत्यक्ष जीवनात आचरणात आणणे आवश्यक आहे, असा संदेश दिला. ते म्हणाले, “भारतीय संविधान हे आपल्या लोकशाहीचा मूलस्तंभ आहे. संविधानातील हक्कांसोबत कर्तव्यांचे पालन करणे, हीच खरी राष्ट्रभक्ती आहे. युवकच राष्ट्राचे भविष्य असल्याने त्यांच्यात संविधानिक मूल्यांची जपणूक होणे अत्यंत गरजेचे आहे.” त्यांच्या प्रेरणादायी मार्गदर्शनाने विद्यार्थ्यांमध्ये संविधानाबद्दलची जाणीव अधिक दृढ झाली.

कार्यक्रमाचे प्रास्ताविक : करताना राज्यशास्त्र विभागप्रमुख डॉ. भागवत महाले म्हणाले कि : तरुण पिढीने कायद्याचा आदर, सामाजिक बांधिलकी आणि कर्तव्यनिष्ठा जोपासणे आवश्यक आहे.” डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या विचारांचा आणि संविधान निर्मितीतील त्यांच्या योगदानाचा विशेष उल्लेख केला. ते म्हणाले—लोकशाही, धर्मनिरपेक्षता, समानता आणि बंधुता ही संविधानाची मूलभूत तत्त्वे आहेत. ही मूल्ये पुस्तकापुरती न राहता प्रत्यक्ष आचरणात उतरली पाहिजेत. तरुण पिढीने कायद्याचा आदर, सामाजिक बांधिलकी आणि कर्तव्यनिष्ठा जोपासणे आवश्यक आहे.” तसेच आधुनिक भारतातील डिजिटल लोकशाही, ई-गव्हर्नन्स, पारदर्शक शासनव्यवस्था या संकल्पनांशी संविधानाचा संबंध स्पष्ट करून त्यांनी विद्यार्थ्यांमध्ये जागरूकता निर्माण केली.

नायब तहसीलदार नितीन मेधने सरांचे प्रभावी मार्गदर्शन :

नायब तहसीलदार मेधने सरांनी प्रास्ताविकेचा आत्मा विद्यार्थ्यांनी समजून घेण्यावर भर दिला. ते म्हणाले—“संविधान हे न्याय, स्वातंत्र्य आणि समानतेच्या पायावर उभे आहे. प्रत्येक नागरिकाने कायदे, करव्यवस्था, प्रशासन, निवडणूकप्रक्रिया यांची जाण ठेवणे हे मजबूत लोकशाहीचे लक्षण आहे.” त्यांच्या मार्गदर्शनामुळे विद्यार्थ्यांना संविधानिक जबाबदाऱ्या आणि सार्वजनिक प्रशासनाची समज मिळाली.

कार्यक्रमाचे अध्यक्ष महाविद्यालयाचे प्राचार्य डॉ. सोपान कुशारे : आपल्या अध्यक्षीय भाषणात , म्हणाले की “संविधान दिन” हा फक्त कार्यक्रम नसून लोकशाहीची पुनःशपथ घेण्याचा दिवस असल्याचे सांगितले. ते म्हणाले- “संविधानाने आपल्याला अभिव्यक्ती स्वातंत्र्य, समता आणि न्यायाची हमी दिली आहे. या मूल्यांची जपणूक करण्यासाठी विद्यार्थ्यांनी जबाबदार वर्तन, सामाजिक संवेदनशीलता आणि योग्य निर्णयक्षमता आत्मसात करावी.”त्यांनी विद्यार्थ्यांना महाविद्यालयातील सामाजिक व शैक्षणिक उपक्रमांमध्ये सहभागी होण्याचे आवाहन केले.

NSS व राज्यशास्त्र विभागाचे योगदान :

राज्यशास्त्र विभाग आणि NSS स्वयंसेवकांनी कार्यक्रमाच्या नियोजनापासून ते व्यवस्था, सूत्रसंचालन, प्रास्ताविकेचे वाचन, उपस्थितांचे मार्गदर्शन सर्व कामे अत्यंत उत्कृष्टरीत्या पार पाडली. प्रा. डॉ. शरद कांबळे यांनी संविधानाची उद्देशिका वाचून सर्वांना प्रतिज्ञा दिली . समारोप प्रसंगी सर्व मान्यवर आणि विद्यार्थ्यांनी संविधानाच्या प्रास्ताविकेची पुन्हा प्रतिज्ञा घेतली. भारताचे ऐक्य, अखंडता आणि सार्वभौमत्व जपण्याचा संकल्प व्यक्त करण्यात आला.

विद्यार्थ्यांचा उत्स्फूर्त सहभाग : संविधान दिनानिमित्त महाविद्यालयात विविध उपक्रमांचे आयोजन करण्यात आले. यात घोषवाक्य लेखन, संविधानावर आधारित पोस्टर व मॉडेल प्रदर्शन, माहिती फलक, निबंध लेखन स्पर्धा, या उपक्रमांत विद्यार्थ्यांनी उत्साहाने सहभाग घेण्याचे आह्वान केल आहे. त्यांच्या पोस्टर्स आणि मॉडेल्समधून लोकशाही मूल्ये, मूलभूत हक्क, मूलभूत कर्तव्ये आणि संविधानाचा इतिहास अत्यंत आकर्षक पद्धतीने मांडण्यात आला.

लोकशाहीला नवा आत्मविश्वास:

त्र्यंबकेश्वर महाविद्यालयात संविधान दिन अत्यंत सुसंघटित, अनुशासित आणि ज्ञानवर्धक पद्धतीने साजरा करण्यात आला. संविधानाने दिलेले न्याय, स्वातंत्र्य, समानता आणि बंधुता हे चार स्तंभ मजबूत करण्यासाठी तरुण पिढी सज्ज आहे, असा दृढ संदेश या कार्यक्रमातून मिळाला. महाविद्यालय प्रशासन, शिक्षकवृंद, NSS स्वयंसेवक आणि विद्यार्थी यांच्या संयुक्त प्रयत्नांमुळे संविधान दिनाचा कार्यक्रम यशस्वी, प्रेरणादायी आणि सर्वांसाठी स्मरणीय ठरला. कार्यक्रमाचे सूत्रसंचालन प्रा. विष्णू दिघे यांनी उत्तमरीत्या केले, तर प्रा. मनोज मगर यांनी उपस्थितांचे मनःपूर्वक आभार मानले.