🔊 Listen to this

सुरगाणा तालुक्यात “महाराष्ट्र राज्य पर्यटन विकास महामंडळ”अंतर्गत  ‘सांस्कृतिक वारसा’ व ‘अनुभवात्मक पर्यटन विकास कार्यशाळा‘ संपन्न 

β⇔दिव्य भारत बीएसएम न्यूज वृत्तसेवा : नाशिक : रविवार  : दि.8 जून  2025

🅱️⇔ सुरगाणा(नाशिक),दि.8 (प्रतिनिधी– रतन चौधरी ):- महाराष्ट्र राज्य पर्यटन विकास महामंडळ नाशिक, गेली पंचवीस वर्षे सांस्कृतिक पर्यटन क्षेत्रात कार्यरत असलेली कलकत्ता येथील ‘काॅन्टॅक्ट बेस संस्था’ यांच्या संयुक्त विद्यमाने आयोजित नाशिक जिल्ह्यात सुरु असलेला सुरगाणा तालुक्यातील पिंपळसोंड, डोल्हारे, श्रीभुवन बर्डा, चिंचपाडा, वांगण सुळे या गावात अमूर्त सांस्कृतिक वारसा (ICH) आधारित अनुभवात्मक पर्यटनस्थळ म्हणून विकसित करण्यासाठी सुरु असलेल्या प्रकल्पाचा समारोप हतगड किल्ला येथील ‘हाॅटेल केसर’ येथे करण्यात आला.

            या कार्यक्रमात शंभराहून अधिक कलाकारांनी सहभाग घेतला होता. तालुक्यातील पिंपळसोंड येथे भोवाडा सोंगे मुखवटे तयार करणे, हस्तकला कार्यशाळेचे आयोजन करण्यात आले होते. तर वांगण येथे पावरी नृत्य, डोंग-या देव नृत्य, चिंचपाडा मादोळ नृत्य, बर्डा येथे ठाक-या नृत्याचे प्रशिक्षण देण्यात आले. पारंपरिक खाद्य संस्कृती रानभाज्या, नागलीची भाकरी, उडीद दाळ, भुजा पाक कलेचे आयोजन या पाच ही गावात करण्यात आले होते. तर पारंपरिक वाद्ये पावरी, कहाळी, संबळ, मादोळ, तुर, ढोलकी, घुंगरू, डेरा, थाळी, सांस्कृतिक कलेत डांगी नृत्य, ठाकर नृत्य, पावरी नृत्य, घागर नृत्य कला सादर करण्यात आले.

(सुरगाणा तालुका बर्डा येथील कलाकार ठाकर नृत्य सादर करतांना)
                                     हतगड येथे एक दिवसीय कार्यशाळेत :-
                   पर्यटन कार्यक्रमांची रचना आणि प्रोत्साहन स्थानिक समुदायांचे आयसीएच प्रदर्शित करणे. कौशल्य विकास आणि थेट बाजारपेठेतील संबंधांद्वारे समुदाय क्षमता निर्माण करणे. अनुभवात्मक पर्यटनाच्या विपणन आणि प्रोत्साहनासाठी साधने विकसित करणे. आदिवासी खाद्य पदार्थ,पावरी नृत्य आणि बोहाडा, ठाकर,मादोळ नृत्यासह विविध नृत्याचे सादरीकरण करण्यात आले. कालातीत कथा सांगणारी महाराष्ट्राची आदिवासी कला भोवाडा उत्सव हा नाशिकच्या जिवंत परंपरांचा शोध घेणे बोहाडा मुखवटा बनवण्याचा आणि नृत्याचा अनुभव घेणे, सुरगाणा तालुक्यातील येथील पिंपळसोंड हे गाव मुखवटा आणि बोहाडा नृत्यासाठी ओळखले जाते. माजी सैनिक शिवराम चौधरी हे गेल्या साठ ते सत्तर वर्षा पासून मुखवटे तयार करतात. यामध्ये बोहाडा मुखवटा पौराणिक पात्रे, देव, देवता आणि राक्षसांचे प्रतीके आहेत.

         सुरगाणा तालुका हा ठाकर नृत्य, मादोळ नृत्य, थाळी गाणे, कथाकथन, डोंगरी देव नृत्य आणि ढाक नृत्य यासह कला परंपरांनी समृद्ध असलेला अमूर्त पारंपरिक वारसा लाभलेला तालुका आहे. पावरी आणि ढोल सारखी पारंपारिक लोकवाद्ये बनवण्याचा आणि वाजवण्याचा अनुभव घेता येतो. डोंगराळ जंगलाच्या परिसरात वसलेले, सुरगाणा तालुक्यातील निसर्ग संस्कृती पर्यटनाचा शोध घेण्याच्या संधी प्रदान करते आहे. या कार्यशाळेत काॅन्टॅक्ट बेस संस्था कलकत्ताचे मार्गदर्शक सुमन दास, संतू गुचाइत, गौतम सेन, राहुल नंदी,अरींदम दोळई, नंदलाल महातो यांनी मार्गदर्शन केले.

(सुरगाणा तालुका हतगड येथे कलकत्ताचे मार्गदर्शक सुमन दास, संतू गुचाइत, गौतम सेन, राहुल नंदी,अरींदम दोळई, नंदलाल महातो यांनी मार्गदर्शन केले.)
यावेळी लोक कलाकार माजी सैनिक शिवराम चौधरी, माजी सरपंच राजेंद्र पवार, बोरगावचे सरपंच अशोक गवळी, गोंदुणे ग्रामपंचायतीच्या सरपंच संजाबाई खंबायत, पांडुरंग खंबायत, शिक्षक रतन चौधरी, मंगलदास गवळी, पंडित गायवन, पत्रकार हिरामण चौधरी, विष्णू बोरसे, लक्ष्मण बागुल, जल परिषदेचे देविदास कामडी, राकेश दळवी, लक्ष्मण बंगाळ, काशिनाथ बंगाळ, गुलाब म्हसे, मोतीराम चौधरी, रंगू चौधरी, रमेश बागुल, वन परिमंडळ अधिकारी नवनाथ गांगुर्डे, मुकुंद पाडवी, सह हतगड परिसरातील हॉटेल जनरल मॅनेजर,हॉटेल मालक मोठया संख्येने शेकडो नृत्य कलाकार उपस्थित होते.

(बिरसा कलापथक डोल्हारे नृत्य सादर करतांना)
चौकट- “पर्यटनाने स्थानिक बेरोजगार तरुणांच्या हाताला काम, परदेशी चलन (करन्सी), देशाला आर्थिक मदत, आपली संस्कृती, पेहराव, पोशाख, खाद्य संस्कृती ओळख होते. आवश्यक सुविधा- रस्ता, आरोग्य, पर्यटकांना सुविधा, स्वच्छता, पिण्याचे पाणी, खानावळ, दळणवळण, गाईड, स्थानिक सहभाग, पर्यावरण संरक्षण विकासाच्या दृष्टीने तालुक्यातील प्राकृतिक वारसा ,ऐतिहासिक स्थळे, धार्मिक स्थळे, फेस्टिवल टुरिझम, मेडिकल टुरिझम, व्हिलेज टुरिझम, ऍडव्हेंचर टुरिझम, सांस्कृतिक टुरिझम, नैसर्गिक टुरिझम इत्यादी पद्धतीने पर्यटन विकासासाठी महत्वाचे केंद्र स्थानी ठेवले आहेत.” 

β⇔ दिव्य भारत बीएसएम न्यूज : मुख्य संपादक : डॉ. भागवत महाले : मो. 918208180510 

(‘दिव्य भारत बीएसएम न्यूज’ची बातमी शेअर व लाईक करा आणि सबस्क्राईब करा, बेल आयकॉन बटणवर प्रेस करा. ताज्या बातम्या व घडामोडी नियमित बघत राहा. “दिव्य भारत बीएसएम न्यूज” )